Lastige vraag eigenlijk.  Er zijn wel meer van die dingen, die je gewoon doet, maar als men vraagt: wat doe je dan precies, dan moet je even goed nadenken. Niet omdat het ingewikkeld is, maar omdat je het gewoon als vanzelf doet. Je leert het gaandeweg – of je leert het nooit.

Maar goed, ik heb er even over nagedacht en zal proberen om zo ordelijk mogelijk toe te lichten wat we hier als burgerleden doen.

Je kunt het negatief formuleren, of juist positief. Je zou kunnen zeggen dat een burgerlid het hulpje is van het raadslid en van de fractie. Maar dat klinkt niet leuk. Een burgerlid is namelijk volwaardig lid van een raadscommissie, in mijn geval: Inwoners. Dat is dus de positieve formulering, die ik als uitgangspunt neem bij de rest van m’n toelichting.

Voor het geval u dit nog niet weet; de gemeenteraad heeft drie commissies ingesteld, waar raadsvoorstellen worden besproken en bediscussieerd. Het zijn eigenlijk voorbereidende commissies. Vaak gaan de raadsvoorstellen daarna als ‘hamerstuk’ naar de gemeenteraad, zodat in de raadsvergadering alleen de belangrijkste en soms ook de gevoeligste stukken overblijven om te bespreken.  Daarmee perken we de lengte van raadsvergaderingen dus behoorlijk in en dat gaat in Werkendam best goed.

Door in de commissies effectief het voorwerk te doen, voorkom je dat dus. Dat betekent: in de commissies gáát het ergens over; in de raad uiteraard ook, maar de commissies zijn er specifiek voor bedoeld om inhoudelijk de diepte in te gaan. Maar ook om als fractie je politieke stellingname eventueel iets bij te schaven. Of om te kijken welk compromis het meest kansrijk is. Want politiek is natuurlijk geen loopgravenoorlog – althans, zo zou het niet moeten zijn. Tenzij het over voor partijen heel principiële zaken gaat, probeer je als partijen naar elkaar toe te bewegen.

Dat betekent dus dat een burgerlid in de raadscommissie alles mag wat een raadslid ook mag, omdat ze op dat moment beiden commissielid zijn. Een burgerlid mag echter niet stemmen over raadsvoorstellen, maar dat gebeurt dan ook niet in de commissievergaderingen.  Dat is voorbehouden aan de raadsvergaderingen, waar alleen de raadsleden aan deelnemen. Wij zitten dan netjes op de publieke tribune, als echte burgers. Vandaar ook: burgerleden.

Kortom, commissievergaderingen zijn echte bespreekvergaderingen. Ze kunnen soms lang duren, soms kort, of soms helemaal vervallen, zoals onlangs de raadscommissie
Inwoners.

Maar de commissievergadering is natuurlijk het sluitstuk van een proces; als burgerleden zijn we bij het hele proces betrokken. Voorafgaand aan elke vergadercyclus, komen we als fractie bij elkaar om te vergaderen over de raadsstukken. We bepalen daar onze positie, we wikken en wegen soms, want het is niet altijd zwart of wit.  Meestal overleg ik daarna met m’n medecommissielid, in mijn geval Peter Noordergraaf, over welke insteek we kiezen in de commissievergadering. Ook spreken we af wie het woord voert over welk thema.

Na de commissievergadering is mijn taak als burgerlid eigenlijk afgelopen, in elk geval voor deze vergaderronde. Want twee weken na de commissievergadering, vindt de raadsvergadering plaats. Daar worden voorstellen eventueel nogmaals besproken en vervolgens afgehamerd. Zodat de cyclus weer van voren kan beginnen.

* Tijdens het programma Gast van de Raad, d.d. 25-10, heb ik deze toelichting gegeven op de werkzaamheden van een burgerlid.